Vlier

Ik heb gekozen om mijn vlier als symbool voor mijn wildernisschool te nemen omdat de vlier een hele belangrijke boom is die bijna niemand kent. Je hoort veel over de sterke eik of de sierlijke berk maar over de vlier hoor je maar weinig. Iets wat raar is aangezien de vlier door onze voorouders al heel lang vereerd werd. En dat is zeker niet zonder reden. hieronder leg ik uit wat de vlier zo bijzonder maakt.

Praktisch gebruik van de vlier:

Bloesem

Als de zon op zijn hoogste punt in de hemel staat krijgt de vlier prachtige witte bloemschermen bestaande uit honderden kleine bloemetjes. De schermen verspreiden een hele sterke zoete geur. Als de wind goed staat kan je de geur zelfs ruiken van 10 meter afstand!

De bloesem is eetbaar en er word vaak vlierbloesemsiroop van gemaakt in combinatie met suiker, water en citroen. Wat ook veel gedaan wordt is dat de bloemschermen in beslag gedoopt worden en dan gebakken worden als pannenkoek. En er wordt ook wijn van gemaakt die beter bekend staat als Hugo.
Naast dat ze een hele lekkere smaak aan gerechten geven zijn ze ook heel gezond!

Vlierbloesem geeft namelijk een boost aan het immuunsysteem. Waardoor je beter beschermd bent tegen verkoudheid en griep. Daarnaast heeft het ook een vochtafdrijvende werking waardoor afvalstoffen worden afgevoerd. De bloesem en de bessen bevatten hemalggutine-eiwit SAN-III bij onderzoek met griep is geobserveerd dat dit eiwit zowel een preventieve werking heeft als dat het de hersteltijd halveert. Vlierbloesem helpt dus als je verkoudheid of griep wil voorkomen en als je ziek bent helpt het sneller genezen.

Bessen

Richting de herfst veranderen de witte bloemenschermen in donkerrode besjes. De besjes hebben een sterke zurige smaak en geven veel kleurstof af. Het word daarom ook wel gebruikt om voedingsmiddelen een rode kleur te geven. De bessen zijn rauw eetbaar in kleine hoeveelheden aangezien er blauwzuur in voorkomt. Het blauwzuur word geneutraliseerd door het te koken en dan is het veilig in in grote hoeveelheden te nuttigen.
Van de bessen worden ook siropen en wijnen gemaakt die een andere smaak en kleur hebben dan de bloesem.
De bessen zijn net als de bloesem geschikt om te gebruiken bij griep of verkoudheid.

Bladeren

De vlier is een van de bomen die als eerste zijn blad weer krijgt na de winter. Ik heb zelfs al tot mijn verbazing in januari nieuw blad aan een vlier gezien. De bladeren zien eruit als langwerpige ovalen met een punt aan het uiteinden en de bladrand is fijn gekarteld. De bladeren worden in het algemeen als giftig beschouwd aangezien ze blauwzuur bevatten en worden dus inwendig niet gebruikt . Uitwendig worden ze wel gebruikt om blauwe plekken en kneuzingen sneller te laten genezen. Je kneust het blad tot heb een pulp is en dan leg je het op de aangetaste plek en dan doe je er eventueel verband omheen zodat het blijft zitten.

Bast

De bast is het buitenste gedeelde van de boom en fungeert als een soort huid voor de boom. De bast van de vlier werkt laxerend als je het eet en werd ook gebruikt om braken op te wekken. Het verhaal gaat dat als je de bast van onder naar boven van de boom haalt dat het laxerend werkt en van boven nar onder dat het braken op wekt. Maar of dat echt zo is weet ik niet. Het lijkt me ook niet echt prettig om uit te proberen.

Hout

Het hout van de vlier is zacht en daardoor erg makkelijk bewerkbaar. De binnenkant is hol en gevuld met een soort zacht schuim. Dit maakt de takken van de vlier uitermate geschikt om fluitjes van te maken. Daar komt het spreekwoord flierefluiter ook vandaan. Dat is iemand die speelt op een fluit gemaakt van vlier en blijkbaar de hele dag niks doet. Van de holle takken kan je ook een blaasbuis maken waar je het kampvuur mee kan aanblazen. Dan heb je minder risico op vonkjes in je ogen en kan je veel gerichter blazen.

Vlierhout is ook een van de houtsoorten die je kan gebruiken om vuur te maken door middel van wrijving. Voorbeelden van technieken om vuur te maken door middel door wrijving zijn: vuurploeg, vuurboog , vuurzaag en de handrill. Een of meerdere van de houten onderdelen van deze technieken kan je dus van vlierhout maken.

Het is daarnaast ook nog eens geschikt om een pijl en boog van te maken. Ik heb mensen gezien die een boog hadden gemaakt van vlier die een trekkracht had van wel 30 tot 40 kilo!

Paddenstoelen

Zelfs een dode vlier heeft nog steeds zijn nut. Er groeit namelijk een hele bijzondere
paddenstoel op: judasoor. Het is een donkerrode paddenstoel die schelpvormig groeit waardoor het op een oor lijkt. Het voelt ook aan als een oor van een jong dier. En het lijkt alsof er een heel dun vilt laagje overheen groeit. Judas schijnt zich opgehangen te hebben aan een vlier nadat hij Jezus verraden had. Vandaar dus de naam judasoor.

Hij is eetbaar en word gebruikt in gerechten en dan met name in de Aziatische keuken. De paddenstoel zelf heeft niet veel smaak maar hij zuigt wel de goed vloeistof op waardoor het lekker is in soepen en stoofschotels. Ik vind het zelf lekker om ze in een mix van water en sojasaus te leggen. Als je hem oogst en een tijdje op een droge plek laat liggen droogt hij vanzelf in en kan je hem jaren bewaren.

En judasoor heeft ook medicinale waarden. Volgens het boek: geneeskrachtige paddenstoelen geschreven door Dr.Th.H.L.Michiels.is het een zeer belangrijke paddenstoel ter preventie en genezing van cardiovasculaire aandoeningen. Oftewel kan het dus een uitgang bieden als je last hebt van hart en vaat ziekten. Het is niet voor niets dat deze paddenstoel al zon 1500 jaar in China verbouwd wordt.

Verhalen over de vlier

De vlier wordt al heel lang gezien als een waardevolle plant en word daarom ook met respect behandeld. In sommige streken werd er vroeger zelfs gezegd:” voor een vlier moet je je hoed afnemen”.
Hij werd ook vaak bij huizen geplant aangezien met dacht dat de geest die in de vlier woont het huis beschermde. Deze geest word ook wel de vrouwe van de vlier of vrouw holle genoemd. Als je weet dat de je de vlier voor zo veel dingen kan gebruiken is het niet moeilijk voor te stellen dat je de vlier het liefst dicht bij huis wil hebben.

De boom werd ook door verschillende volkeren in verband gebracht met de het beschermen van de doden. Doden werden begraven met een takjes van de vlier of er werd een vlier op het garf geplant. Dit met het idee dat de vlier kwade geesten naar zich toe trekt en ze vast zet.
Dit blijkt ook uit verhalen van mensen die een vlier omhakken en daarna veel pech hebben. de kwade geesten zoudan dan namelijk vrij komen en veel ongeluk veroorzaken.

Daarentegen zijn er ook anderen verhalen dat er in de vlier veel natuurgeesten wonen. Die wonen ook in andere bomen maar in de vlier zouden heel veel natuurgeesten wonen. Het is dus ook niet raar om te bedenken dat als je iets met de woonplek van een hele hoop natuurgeesten doet dat je daar dan ook problemen mee gaat krijgen.
Wat er allemaal precies van waar is weet ik niet maar een ding wat zeker is is dat de vlier een hele waardevolle plant is.

Naar buiten

Naast het eten van de wilde groenten heeft erop uitgaan om ze te plukken ook voordelen voor onze gezondheid. Om te beginnen is wandelen heel goed voor onze doorbloeding. Daarbij komt het bukken, hurken, rapen en rijken om alles te verzamelen. Deze bewegingen lijken misschien klein en onbelangrijk maar ze zijn wel degelijk behulpzaam voor een goede gezondheid. Het geeft bewegingsvrijheid en soepelheid en dat is net wat we nodig hebben in deze tijd dat we veel stil zitten achter de computer. Denk ook maar aan tai-chi of yoga daar komen ook rustige bewegingen in voor die zorgen dat je vitaal blijft.

Het is ook niet raar dat het goed voor ons is aangezien onze voorouders het al heel lang doen. Denk maar aan onze prehistorische voorouders. Die hadden geen groenteboer. Als je groenten wilde moest je dat zelf gaan plukken. Als je kijkt naar de totale geschiedenis van de moderne mens dan hebben wij 95 procent van tijd onze groente zelf geplukt. Ons lichaam is daar voor ook geëvolueerd. Eigenlijk is het raar dat wij het nu niet meer doen.
Op die manier is wild plukken ook een connectie met onze voorouders en dieren om ons heen.

Aangezien de dieren ook wild plukken natuurlijk. En daar komen ook nog alle gezondheidsvoordelen van het bosbaden bij. Als je daar meer over wil weten klik hier.

Medicijnen

Veel van de planten die in de natuur groeien worden ook al duizenden jaren gebruikt bij ziekte of bevordering van herstel. Veel van onze moderne medicijnen zijn daarvan ook afgeleid. Denk maar aan aspirine. Dat is ontwikkeld door de salicine die natuurlijk voorkomt in de wilg te isoleren.
Er zijn ook planten die medicinale eigenschappen hebben die weinig gebruiken in de moderne geneeskunde bijvoorbeeld smeerwortel. Smeerwortel versnelt de vorming van bindweefsel en wordt daarom al heel lang gebruikt om kneuzingen en botbreuken sneller te genezen. Sommige natuurlijke medicijnen zijn in mijn mening zelfs beter dan de moderne variant. Als je een klein wondje hebt doe je er dan normaal gesproken iets op wat de wond ontsmet en daarna en pleister. Hars uit naaldbomen kan daar ook voor gebruikt worden. Het is antibacterieel en het plakt waardoor het bloeden stopt en het ruikt heel lekker. En het beste is dat het niet prikt!

Maar de meest waardevolle medicinale waarde die groenten hebben is dat ze je gezond houden met alle vitaminen en mineralen die ze bevatten. In de westerse geneeskunde gaat men pas naar de dokter als ze een probleem hebben. Maar wat je veel ziet bij natuurvolkeren is dat door veel goede groenten te eten ze helemaal niet ziek worden. En het probleem dus voorkomen wordt zodat je niet naar de dokter hoeft. Een beetje hetzelfde idee als een appel per dag zegt de dokter gedag.

Connectie met de natuur

Door te weten waar al die wilde planten goed voor zijn ga je heel anders naar de natuur kijken.
Als de buurman niks met zijn voortuin doet en hij staat helemaal vol met brandnetels vinden de meeste mensen het maar een onverzorgde bende. Maar als je weet wat je allemaal met brandnetels kan doen {Link brandnetels) dan zie je de tuin als een cadeau van de natuur en wordt je er juist heel blij van. Op die manier ga je heel anders na dingen kijken waardoor je over het algemeen een stuk dankbaarder en gelukkiger wordt.

Geen ecologische voedafdruk

De ecologische voedafdruk is de hoeveelheid land die we nodig hebben om alle producten die een persoon gebruikt te maken. Denk maar aan je spijkerbroek . Daar is land voor nodig om het katoen op te groeien en land voor die fabriek en ga zo maar door. Als iedereen op aarde net zo leefde als de mensen in Europa of Amerika dan hebben we meerdere aardbollen aan grond nodig om al onze spullen te maken. Deze levensstijl is dus niet erg duurzaam.

Wild geplukte groenten hebben helemaal geen voetafdruk aangezien het daar niet met intentie geplant is en daarom ook geen ruimte inneemt. Omdat het ook lokaal is hoeft het ook niet met vrachtwagens vervoerd te worden wat uitlaatgassen scheelt. En er hoeft geen water gegeven te worden dat doet de natuur zelf. Het hoeft niet in een plastic verpakking dus ook geen afval

Conclusie

Wild plukken is super gezond, goed voor de aarde en je portemonnee. Het is een cadeau van de natuur. En het enige wat je nodig hebt is een beetje kennis. En daar kan ik je bij helpen.